Uitbreiding begraafplaats ’t Lentfert

2.1.1 Rijssen

Rijssen is ontstaan op de overgang van de hoge gronden van het in het zuiden gelegen stuwwalcomplex (de Rijsserberg) en de ten noorden van dit complex gelegen lagere gronden die gevormd worden door de uitgestrekt veengebieden en de langs de Regge gelegen gronden. De hogere gronden leenden zich goed voor de akkerbouw, wat resulteerde in een vestiging op de lagere zandgronden die tussen de lagere weidegronden en de hogere akkerbouwgronden gelegen waren.

In 1243 kreeg Rijssen stadsrechten, waardoor ze tevens een grotere zelfstandigheid verkreeg. Uiteindelijk ontstonden in de buurt van oude bewoningskernen door de ophoging esdekken. In de 16e en 17e eeuw ontstonden ambachten als wevers en schoenmakers.

In de tweede helft van de 19e eeuw heeft Rijssen zich ontwikkeld tot een industriestad. De grootste veranderingen in het ruimtelijk beeld zijn in de laatste decennia tot stand gekomen. Zo werd de es grotendeels volgebouwd, werden de Hagslagen voor een groot deel als woongebied ingericht en zijn
de lager gelegen gronden ten zuiden van de Holterstraatweg grotendeels bebouwd.
Een groot deel van De Mors (ontgonnen veengebied) is inmiddels voor industriële doeleinden in gebruik genomen.

Nu nog is de oorspronkelijke middeleeuwse ronde structuur te herkennen. Deze wordt begrensd door de Walstraat, De Huttenwal, De Watermolen en de Oranjestraat. Hierdoor is de concentrische opbouw ontstaan. Rondom de kern lagen stadswallen. Bij de Watermolen en Oranjestraat is dit nog herkenbaar in de hoogteverschillen in de ondergrond. De kenmerkende ronde burchtvorm, doorsneden met radiale historische uitvalswegen is nog aanwezig en cultuurhistorisch waardevol.

Figuur 1.3.Historische kaarten kern Rijssen.

2.1.2 Het plangebied

In de 19e eeuw was ter plaatse van het plangebied al een akker aanwezig (zie figuur 1.4). Het perceel werd net als tegenwoordig begrensd door een houtwal. Westelijk van het gebied lag Den Esch van Rijssen, oftewel een uitgestrekt complex van akkers. Zuidelijk van het onderzoeksgebied lag tijdens de 19e eeuw nog woeste grond onder de naam 'Het Witte Zand', mogelijk een zandverstuivingsgebied. Noordoostelijk wordt in de Atlas van Huguenin (1819-1829) een pannenbakkerij weergegeven. Op de kaart uit 1848 wordt dit 'Steenoven' genoemd. De steenfabricage gaat door tot de jaren '80 van de 20e eeuw. De begraafplaats die westelijk van het onderzoeksgebied ligt, wordt voor het eerst weergegeven op een topografische kaart uit 1954.

Figuur 1.4 Plangebied rond 1850.

Het plangebied, met een oppervlakte van ruim 5 hectare, bestaat nu ook uit agrarische grond. De randen bestaan uit bos, met uitzondering van de noordoostelijke rand. Het terrein, vrij van bebouwing, wordt ontsloten via de Burgemeester Knottenbeltlaan.

Er is sprake van een behoorlijk hoogteverschil in het terrein. Het laagste punt is 12.85 boven NAP en het hoogste punt van het terrein is 14.92 boven NAP.

In figuur 2.3. is de ligging van het plangebied weergegeven. In figuur 2.4. zijn foto's van de huidige situatie opgenomen.

Figuur 2.3. Ligging plangebied (bron: Atlas Overijssel)

Figuur 2.4. Plangebied eind 2009