Structuurvisie Centrum Rijssen

1.1 Wonen op de verdieping

Binnen het gebied Wonen op de verdieping gaat het om woningen/appartementen op de verdieping. Het wonen op de verdieping is voornamelijk mogelijk in het kernwinkelgebied en gebieden met een gewenste commerciële functie op de begane grond.

Het is een goede manier van intensief ruimtegebruik en de woningen voldoen aan bepaalde criteria waar mensen met de wens tot wonen in het centrum om vragen. Het gaat dan met name om de nabijheid van allerlei voorzieningen. Ook past het wonen op de verdieping bij de doelstelling om het centrum levendiger, leefbaarder en sociaal veiliger te maken. Wanneer er meer mensen in het centrum wonen, zorgt dat – met name in de avonduren – voor meer sociale controle en zorgt het tevens voor een centrum dat ook buiten de winkeltijden meer sfeer uitstraalt.

Binnen dit gebied is het niet mogelijk om de aantallen grondgebonden woningen uit te breiden. Dit verstoort de primaire winkel- en overige commerciële structuur van dit gebied.

1.2 Wonen algemeen

Binnen het gebied Wonen algemeen is de bouw van alle categorieën woningen mogelijk. Een groot deel van het centrum is hiervoor aangewezen.

Het kan gaan om grondgebonden, stadswoningen of appartementen. Kwantitatief gezien moeten de aantallen te bouwen woningen passen binnen het geldend woningbouwbeleid. Ook gaat het woningbouwbeleid in op kwalitatieve aspecten.

Belangrijk binnen dit gebied is de ruimtelijke afweging. Een appartementengebouw of grondgebonden woning moet passen binnen de stedenbouwkundige structuur van de omgeving. Hierbij speelt een stedenbouwkundige beoordeling op basis van de nota inbeidingsbeleid 2014 een belangrijke rol.

1.3 Wonen & zorg

Binnen het gebied Wonen & zorg ligt de mogelijkheid van wonen in combinatie met zorg. Het gebied bevindt zich in een schil rondom een groot deel van het centrum.

In dit gebied is ruimte voor verschillende vormen van wonen met zorg; het kan gaan om intramurale en extramurale zorg. Deze woningen met zorg kunnen gebruik maken van de voorzieningen van verpleeghuis De Schutse en en ligt direct aan de rand van het centrum van Rijssen. Dichtbij de voorzieningen als supermarkten, winkels, het openbaar vervoer en middenin de Rijssense samenleving.

1.4 Wonen transformatie

De gebieden Wonen transformatie bevinden zich aan de rand van het centrum. Deze gebieden zijn bedoeld voor een transformatie naar de functie wonen. Dit betekent dat op het moment dat extra woningen/appartementen bij winkelpanden worden toegevoegd, er een gekoppelde verplichting zit om de begane grond ook te transformeren naar een woonfunctie.

2.1 Kernwinkelgebied

Binnen het Kernwinkelgebied wordt een hoge concentratie aan winkels nagestreeft. Het gebied beslaat het gebied kop Grotestraat tot en met Haarstraat (van plein Hogewal tot kop Grotestraat). Het funschopkarakter staat voorop. Binnen dit gebied wordt ingezet op nagenoeg gesloten winkelfronten.

2.2 Secundair winkelgebied

Het Secundair winkelgebied betreft een flexibel gebied met ruimte voor meer maar ook voor minder winkels. Hierdoor kan meebewogen worden met meer en minder vraag naar winkelruimte. Binnen dit gebied is ook ruimte voor nieuwvestiging van winkels voor bijvoorbeeld startende ondernemers. Binnen dit gebied wordt bovendien ingezet op een gemixt centrummilieu. Daarom worden hier hier zowel uitbreiding als een vermindering van detailhandel toegestaan.

Voor de as Elsenerstraat-Schild wordt ingezet op de versterking en behoud van publiekaantrekkende functies om de levendigheid te bevorderen. Op straatdeelniveau is verdergaande uitval van detailhandel niet wenselijk, maar op het niveau van één of enkele panden is dit wel mogelijk.

2.3 Supermarkten

Het gebied Supermarkten biedt mogelijkheden voor supermarkten zich te vestigen in het centrum. Hierdoor wordt de aantrekkingskracht van het centrum versterkt.

Deze gebieden kenmerken zich door een goede bereikbaarheid en de aanwezigheid van parkeergelegenheden. Binnen deze gebieden wordt ingezet op het behoud en de versterking van het bestaande aanbod. Haalbaarheidsonderzoeken moeten aantonen of uitbreiding van het aanbod mogelijk is. Verplaatsing van supermarkten naar dit gebied is mogelijk.

2.4 Volumineuze detailhandel

Het gebied Volumineuze detailhandel maakt het mogelijk voor detailhandelsbedrijven in volumineuze goederen zich hier te vestigen. Het gebied beslaat de stationsomgeving en de Watermolen.

Door het bieden van deze mogelijkheid vallen deze winkelformules niet automatisch terug op gronden en panden op het bedrijventerrein. Ook hierdoor wordt het aantrekkingskracht van het centrum versterkt. Deze gebieden kenmerken zich door een goede bereikbaarheid en parkeervoorzieningen.

Deze functie draagt bij aan grotere gebruiksmogelijkheden voor panden die hun functie verloren hebben. Zij draagt bij aan een gemixt centrummilieu. Voorbeelden hiervan zijn functies met handel in woninginrichting, boten, auto’s, caravans, tuincentra, bouwmarkten, grove bouwmaterialen, keukens en sanitair. Verplaatsing van deze functies van elders uit de kern naar dit gebied is mogelijk en wenselijk.

3.1 Werken met baliefunctie

Het Werken met baliefunctie ondersteunt de levendigheid van het centrum door het komen en gaan van bezoekers. Deze functie is op veel plekken inpasbaar. Het gebied beslaat de as Station tot Schild, Watermolen - Enterstraat deel Bouwstraat-Rozengaarde-Kerkstaat-deel Elsenerstraat.

Deze functie draagt bij aan grotere gebruiksmogelijkheden voor panden die hun functie verloren hebben. Zij dragen bij aan een gemixt centrummilieu. Voorbeelden hiervan zijn functies zoals een bank, een kapper, een schoonheidssalon/pedicure, een reisbureau, een makelaar of een hypotheker.

3.2 Werken zonder baliefunctie

De functie Werken zonder baliefunctie biedt kansen voor gebieden waaruit andere (winkel)functies verdwijnen. De randen om het centrum zijn hiervoor voornamelijk geschikt. Het gaat om het gebied NS-Station-deel Boomkamp-Watermolen - deel Enterstraat en de Rozengaarde-deel Elsenerstraat-deel Walstraat en deel Hogewal.

Deze functie draagt bij aan grotere gebruiksmogelijkheden voor panden die hun functie verloren hebben en aan een gemixt centrummilieu. Voorbeelden hiervan zijn functies zoals een architectenbureau, een reclamebureau, een notaris, een advocaat of een verzekeringsbedrijf.

3.3 Pick-up Points

De Pick-up Points hebben een meerwaarde voor het centrum vanwege mogelijk combinatiebezoek. Locaties vragen om een goede bereikbaarheid. Het gebied beslaat de Stationsomgeving - Boomkamp - Watermolen en het gebied van en rondom winkelcentrum de Hogewal en Walstraat.

Deze functie draagt bij aan grotere gebruiksmogelijkeden voor panden die hun functie verloren hebben. Zij draagt bij aan een gemixt centrummilieu. Voorbeelden hiervan zijn solitarie winkels en supermarkten met een pick-up formule.

3.4 Werken zonder balie op de verdieping

Voor Werken zonder balie op de verdieping is specifiek gekozen als optie voor een leegstaande commerciele ruimte op de verdieping. Het gaat om de verdieping van het winkelcentrum de Hogewal waar voorheen de bibliotheek was gevestigd.

Deze functie draagt bij aan grotere gebruiksmogelijkeden voor panden die gedeelteijk hun functie verloren hebben (in dit geval de verdieping van het winkelcentrum). Zij draagt bij aan een gemixt centrummilieu. Voorbeelden hiervan zijn vormen zoals benoemd in Werken zonder baliefunctie 

4.1 Horeca

Horeca draagt bij aan een aantrekkelijk verblijfsklimaat in het centrum. Het vergroot de verblijfsduur van consumenten.

4.2 Evenementen

De Evenementen hebben een positief effect op het centrum vanwege de vele bezoekers en de daarmee samenvallende bestedingen. Het gebied beslaat een groot deel van de openbare ruimte zijnde de Haarstraat-Grotestraat, Julianastraat, Elsenerstraat, Bouwstraat, Rozengaarde, een deel van de Hagen, Kerkstraat, het Schild, Europaplein en plein Hogewal en het parkeerterrein oude busstation. Binnen dit gebied is het mogelijk om evenementen te houden, mits deze voldoen aan het beleid van de gemeente.

5.1 Autostructuur

De autostructuur voor het centrum van Rijssen staat beschreven in de Update Lange Termijnvisie Verkeer en Vervoer Rijssen. In de visie staat de voorkeursvariant voor de afwikkeling van het autoverkeer beschreven. De centrumring en de invalswegen worden ingericht als erftoegangsweg. Dit betekent in hoofdzaak:

• dat het wettelijke snelheidsregime op deze wegen van 50 km/uur naar 30 km/uur gaat;
• de rijbanen dientengevolge worden versmald van 7 meter (of meer) naar 6,5 meter;
• er sprake is van gemengd gebruik van de hoofdrijbaan door auto's en fietsverkeer of eventueel een lichte scheiding in de vorm van fietsstroken (afhankelijk van de intensiteit van het auto- en fietsverkeer);
• de kruispunten zoveel mogelijk gelijkwaardig worden; verkeer van rechts heeft dan voorrang (ook het fietsverkeer).

De argumenten voor deze keuze zijn:

• een heldere en eenduidige verkeersstructuur passend bij het verblijfskarakter in het centrumgebied (met veel interactie tussen snel- en langzaam verkeer);
• 30 km/uur is een veilige snelheid in het centrumgebied, passend bij het streven om het aandeel fietsverkeer op korte afstanden te vergroten (fietsvisie);
• beter functioneren van de beoogde verkeersstructuur: meer doorgaand en wijkgebonden verkeer over de buitenring, minder doorgaand verkeer over de centrumring;
• biedt de mogelijkheid om de relatie tussen station/stationsomgeving en binnenstad voor met name langzaam verkeer (fietsers/voetgangers) te versterken.

5.2 Fietsstructuur

De Fietsvisie Rijssen-Holten 2013-2020 beschrijft dat het centrumgebied een belangrijke schakel vormt in het Rijssense fietsnetwerk. Door de korte fietsafstanden gaan veel inwoners op de fiets naar werk, school, sportvereniging en winkel.

Het hoofdnetwerk bestaat uit robuuste verbindingen tussen de woon-, werk- en winkelgebieden in Rijssen en Holten. De structuur in het centrum hoeft niet te worden aangepast. Nieuwe fietstrace's in het centrum zijn niet aan de orde. Het bestaande fietsnet voldoet. Op inrichtingsniveau zijn wel verbeteringen aan te brengen aan de verbindingen, zoals over Het Schild.

Binnen het bestaande fietsnet zijn er hoofd- en nevenroutes te onderscheiden. De opbouw van de fietsstructuur is als volgt:

• Primaire routes
• Secundaire routes
• Basisnetwerk

Bij het basisnetwerk binnen de bebouwde kom gaat het om de ontsluitende verbindingen op buurtniveau, in de praktijk overeenkomend met ongeveer ieder pad en elke straat die door fietsers kan worden gebruikt.

5.3 Gangen

Kenmerkend voor historische binnensteden is het stelsel van gangen en kamers binnen het stedelijk patroon. De gangen zijn de straten en de kamers zijn de pleinen, plekken en plaatsen. Uniek voor Rijssen zijn de kleine doorsteken tussen diverse parkeergelegenheden en het winkelgebied en tussen de winkelstralen onderling. Dit geeft het centrum een intiem karakter en is als waardevol te beschouwen en het behouden waard.

5.4 Parkeren

Vanaf de centrumring zijn er diverse doorsteken naar de parkeergelegenheden in het centrum. Het uitgangspunt is dat ook in de toekomst sprake is van een acceptabele parkeersituatie in het centrum van Rijssen. De parkeersituatie in het centrum van Rijssen als ‘unique sellingpoint’ (ten opzichte van vergelijkbare kernen in regio) wordt gewaardeerd door bezoekers: er is voldoende capaciteit en er is sprake van vrij parkeren. Dit moeten we behouden!

5.5 Doorbraak historische wal

In de stadsstructuur missen op enkele strategische plekken doorgangen. Het herstellen van de oude stadsstructuur versterkt de stadsstructuur en leesbaarheid van het centrum. Door het maken van enkele doorbraken wordt het weer mogelijk rond het centrum te lopen, fietsen of rijden. Deze verbinding hebben naast een ruimtelijke meerwaarde ook waarde voor de bereikbaarheid van de winkels. De doorbraken verbinden parkeergebieden met elkaar en het winkelgebied met de parkeergelegenheden. Bij herontwikkeling ligt er een kans deze doorbraken te realiseren.

5.6 Verbinding Schild - Park

In de nabijheid van het centrum van Rijssen liggen, naast het centrum zelf, drie bijzondere plekken die voor een groot deel bijdragen aan de bijzonderheid van Rijssen. Het gaat om de Pelmolen Ter Horst met de Regge, Havezate Oosterhof en het Parkgebouw Rijssen (Rijssen-oost). De elementen presenteren zich ieder op een eigen manier en bereiken daardoor haar eigen publiek. De elementen kunnen beschouwd worden als de publiekstrekkers van Rijssen.

Echter is het van belang dat verbindingen die van buiten dit bijzondere gebied komen versterkt worden. In de huidige situatie liggen de trekpleisters ‘geïsoleerd’ ten opzichte van de rest van Rijssen is het zaak om in de toekomst het centrum van Rijssen meer te verbinden met deze bijzondere gebieden in Rijssen-oost. Een voorbeeld om routes te versterken is het maken van een meer rechtlijnige verbinding, eenduidige materialisering, het aanbrengen van kunst en educatie objecten langs de route. Dit moet leiden tot een aantrekkelijke en attractieve verbinding.

6.1 Cultuurhistorische zone

Een groot gebied binnen het centrum wordt aangemerkt als Cultuurhistorische zone. De voormalige stadswal vormt de basis voor dit gebied. Rijssen heeft zich binnen deze wal ontwikkeld als stad met de structuur en het straatbeeld zoals deze nu nog zichtbaar is. Daarom is het gebied een belangrijk onderdeel en een symbool voor het centrum zoals we dat vandaag de dag kennen.

Binnen de zone ligt de nadruk op het behoud van cultuurhistorische waarden. Het gaat hierbij om het kenmerkende stratenpatroon, archeologische waarden en het behoud van waardevolle panden.

 

6.2 Te bewaren straatbeeld

Er zijn verspreid in het centrum nog veel plekken te vinden waar de identiteit van Rijssen nog steeds zichtbaar is. Dit zijn echter vaak losse panden of onderdelen in de openbare ruimte. Hierbij is in de loop van de tijd door ontwikkelingen het complete straatbeeld niet (geheel) behouden gebleven.

Een uitzondering hierop vormt zich het deel van de Walstraat langs de grote parkeerplaats tussen de Citadel en de Elsenerstraat. Het straatbeeld is hier als geheel bewaard gebleven. De hoofdvorm van de woningen langs de Walstraat vertegenwoordigen als geheel een historische waarde. Het individuele karakter is waardevol en het bewaren waard.

6.3 Pionts Of Interest

Binnen het centrum zijn een aantal locaties die een belangrijke historisch belang hebben. Deze plekken worden al dan niet gemarkeerd door beelden of monumenten. Ze zijn van cultureel-historisch belang en vertellen een verhaal over Rijssen. Door ze aan te merken als Pionts Of Interest (POI's) kunnen deze locaties bijvoorbeeld worden gebruikt voor wandelroutes. Door in tekst of geluid het verhaal van de plek te vertellen krijgen toeristen en bezoekers van het centrum de mogelijkheid kennis te maken met Rijssen.

6.4 Kerkepaden

Kerkenpaden zijn oude paden die tussen de bebouwing heen prikken. Vaak zijn de doorgangen van oorsprong kerkenpaden die ooit spontaan zijn ontstaan. Meestal waren deze wegen de kortste route naar de kerk. Het centrum van Rijssen kent nog vele oude doorgangen. Door verkaveling van de gronden zijn veel van dit soort paden verdwenen of niet meer goed zichtbaar. Soms is het niet altijd mogelijk ze te herstellen. De nog bestaande kerkenpaden zijn uniek voor Rijssen en daarom het behouden waard. Het vormen ook alternatieve toegangen tot het kernwinkelgebied. Daarom verdienen ze een bepaalde uitstraling die aansluit bij de openbare ruimte in het kernwinkelgebied.

6.5 Gemeentelijke monumenten

In het centrum zijn een aantal panden aangemerkt als monument. Dit kunnen gemeentelijke- of rijksmonumenten zijn. Gemeentelijke monumenten zijn panden en objecten die vooral voor de lokale geschiedenis van belang zijn. Het pand kan bijvoorbeeld bijzonder fraai zijn, volgens een bepaalde bouwtechniek gebouwd zijn, een lokale historische waarde hebben of een van de weinige panden van een bepaalde bouwstijl zijn. Binnen het centrum van Rijssen zijn nu 11 gemeentelijke monumenten aanwezig.

6.6 Rijksmonumenten

Rijksmonumenten hebben dezelfde kenmerken als gemeentelijke monumenten maar er zijn nog enkele andere kenmerken. Het zijn gebouwen of andere objecten die van nationaal belang zijn. Bijvoorbeeld door hun schoonheid of door de geschiedenis van het pand voor Nederland. Het centrum van Rijssen telt anno 2015 zeven rijksmonumenten. Het actuele aantal rijksmonumenten vindt u op de website van Erfgoedmonitor. Woonhuizen vormen de grootste groep.

In veel gevallen is er voor werkzaamheden aan zowel een rijks- als een gemeentelijk monument vaak een vergunning vereist. Ook zijn er financiële regelingen voor eigenaren van monumenten in de vorm van subsidie of een laagrentende lening.

6.7 Te beschermen panden

Naast de Rijks- en Gemeentelijke monumenten zijn er panden in het centrum van Rijssen die van bijzondere architectonische waarde zijn. Voorbeelden hiervan zijn Rijssense boerderijen, panden met bijzondere detaillering of panden die uitdrukking geven aan een bepaalde tijdsgeest. Voor dit soort panden gelden een aantal aanvullende voorwaarden om in aanmerking te komen om beschermd te worden:

• Goede (bouwkundige) staat
• Goed onderhouden
• Bijzondere detaillering dient zichtbaar te zijn. Een voorzetgevel doet hier te veel afbreuk aan.

De aanwijzing als te beschermen pand heeft een signaalfunctie. Omdat het betreffende pand een toevoeging is voor het centrum Bij eventuele herontwikkeling moet worden bekeken of behoud tot de mogelijkheden behoord. Als het pand niet behouden kan blijven is (gedeeltelijke) herbouw in dezelfde stijl uitgangspunt bij nieuwe ontwikkelingen.

6.8 Beeldverstorende panden

Er zijn ook panden die niet bijdragen aan het gewenste beeld van het centrum van Rijssen. Het betreffen panden die voldoen aan (één van) de volgende voorwaarden:

• Sluit niet aan bij de aard, schaal, korrelgrootte en maatvoering van de locatie en omliggende bebouwing
• Past niet bij het Rijssens DNA
• Verkeerd in een slechte staat van onderhoud
• Matige tot slechte beeldkwaliteit
• De plek van het pand in relatie tot de rooi/gevellijn is onlogisch.

Ook deze categorie heeft een signaalfunctie. Het wil niet zeggen dat de panden per definitie gesloopt dienen te worden. Het geeft het signaal mee dat het pand aandacht verdient waarmee het wel zou kunnen bijdragen aan het straatbeeld van het centrum. Deze categorie vormt ook vaak de basis voor het thema Aandachtslocaties.

7.1 Groenzone Kernwinkelgebied

De Groenzone Kernwinkelgebied beslaat de Grotestaat en de Haarstraat. Deze zone sluit aan bij de in deze visie opgenomen paragraaf 2.1 Kernwinkelgebied. Groen kan hier bijdragen aan de uitstraling van de winkelstraat.

7.2 Groenzone Noord-Zuid

De verbinding vanaf het NS-station naar Het Schild en doorlopend naar de Elsenerstraat vormt de Groenzone Noord-Zuid. Eenduidig groen op deze lijn zorgt voor herkenning en begeleiding van een belangrijke route naar het centrum.

7.3 Groenzone Wal

De oude loop van de wal om de stad vormt het gebied Groenzone Wal. Samenhangende beplanting van de oude wal versterkt het contrast met - en de overgang - naar het centrum. Hierdoor wordt de samenhang van deze oude structuur weer duidelijk. Kruisingen van radialen met de ring vormen markante plekken die aanleiding zijn voor een accent, bijvoorbeeld in de vorm van een fleurig perk, fontein of iets dergelijks.

7.4 Water

Uit de Watervisie Rijssen-Holten komt naar voren dat oude wellen en blauwe aders weer beleefbaar moeten worden. Hieronder valt de oude Molenbeek/Plompen graven die langs het centrum liep. Het streefbeeld voor de kern Hoog Rijssen is het nog meer laten infiltreren van regenwater waardoor ook weer in de stad natuurlijke kwelsystemen (zoals bij de Weijerd en de wellen in de Molenbeek en bij Hagslagen/de Steeg) gaan functioneren en dit schone kwelwater gebruikt kan worden voor de voeding van vijvers en de doorspoeling van het stedelijk watersysteem. In hoog Rijssen wordt vanwege het ontbreken van voldoende openbare ruimte al veel water geïnfiltreerd in IT stelsels, kratten, lavavelden en diepinfiltraties.

8.1 Pleinen

Elk plein heeft zijn eigen waarde. Door elk plein een eigen waarde mee te geven, krijgt de identiteit van het centrum een impuls. Het centrum wordt meer leesbaar. Dit is ook van belang voor het optimaal functioneren van de pleinen afzonderlijk en in relatie tot elkaar. Hieronder wordt per plein de voorgestelde identiteit beschreven.

Schild

Het Schild als centraal plein
Het Schild vormt door de historie het levende middelpunt van de binnenstad. Het is het oorspronkelijke hart van het centrum. Functioneel en ruimtelijk wordt het centrum hier het beste beleefd. De nadruk ligt hier op verblijven en verblijfskwaliteit. Daarnaast heeft de flank van Het Schild een functie als fietsroute tussen woonwijken en het station/bedrijventerrein (fietsvisie Rijssen-Holten 2013).

Ontwerpuitgangspunten Schild;

• Kwalitatieve verbetering van diverse gevels;
• Herstellen oorspronkelijke stedenbouwkundige structuur (ter plaatse ING);
• Herstel van de parcellering van de gevels rond het plein;
• Meer ruimte voor uitstalling van terrassen, waar mogelijk;
• Fietsvisie 2013; bevordering doorstroming fietsverkeer. De route Elsenerstraat-Schild-Boomkamp is een drukke fietsroute (dagelijks ca. 2.000 fietsers). Om de doorstroming van het fietsverkeer te bevorderen is het gewenst om het huidige fietsverbod op het Schild op te heffen. In de Fietsvisie wordt aangegeven geen andere belemmeringen (terrassen e.d.) op te werpen. Dit garandeert een ongehinderde doorstroming van het fietsverkeer op het Schild.

Europaplein

Het Europaplein als evenementen- en marktplein
Oorspronkelijk had de bebouwing op en rond de locatie van het Europaplein een kleine/dorpse schaal en maat. Van pleinvorming was op deze locatie in het geheel geen sprake. Het huidige plein is als voorplein van het nieuwe gemeentehuis ontworpen en bestaat uit een verharde, verhoogde, ruimte op een parkeergarage. De gevels van het gemeentehuis zijn door de maat en schaalverhouding sterk dominant en overheersen het plein. Door de loopbrug wordt de continuïteit in het straatbeeld van de Rozengaarde onderbroken. De belangrijkste functie van het Europaplein is de markt (en ruimte voor evenementen). De leegte van het plein draagt niet bij aan de gezelligheid van dit deel van het centrum. Bovendien werkt het plein als een formele voorruimte van het gemeentehuis, waarbij verlichting op het plein ontbreekt. Het aanbrengen van verlichting draagt bij aan de sociale veiligheid en de verblijfsfunctie van het plein. Het winkelfront langs de Rozengaarde ligt in de schaduw. Bij dit plein is het van belang de herbergzaamheid op het plein te vergroten door het terugbrengen van de menselijke maat en het aanbrengen van een heldere structuur op het plein.

Wanneer de markt verplaatst wordt naar een andere locatie in het centrum kan de kwaliteit worden verbeterd en eventueel een verblijfsfunctie worden toegevoegd. Zolang het plein echter beschikbaar dient te zijn voor de markt wordt weinig ruimte geboden aan andere functies en verfraaiingen op het plein. Naast de markt worden er ook evenementen gehouden op het plein zoals; diverse boeldagen, lommerdmarkten, intocht Sinterklaas en nog andere incidentele evenementen (4 incidentele evenementen in 2013). Deze evenementen hebben ook ruimte nodig in het centrum van Rijssen. Het Europaplein biedt hiertoe, als enige plein in het centrum, de ruimte.

Ontwerpuitgangspunten Europaplein;
Bij voortzetting van de huidige situatie is er niet veel ruimte voor een geheel nieuw ontwerp. Ruimte moet gezocht worden “naast” de huidige functies. Wij stellen de volgende ontwerpuitgangspunten voor;

• het aanbrengen van schaalverkleining aan de zijde van het gemeentehuis in de vorm van lange banken en/of plantenbakken
• het toevoegen van een attractiepunt in de vorm van een kunstwerk o.i.d. op het plein
• het benadrukken van de entree van het gemeentehuis
• het toevoegen van verlichting en kleur
• Een en ander moet afgestemd worden met de marktkooplieden en is (mede) afhankelijk van de nog op te stellen nieuwe marktopstelling (medio 2015).
• Flexibel en incidenteel parkeren op het Europaplein introduceren als trekker, buiten markttijden en evenementen om.

Wanneer de markt- en evenementenfunctie van het Europaplein verdwijnt, biedt het plein mogelijkheden voor een alternatieve invulling. Hiervoor zijn nog geen ontwerpen gemaakt en is ook geen geld beschikbaar. Bovendien, op dit moment is geen zicht op het verdwijnen van de huidige functies. Dus van een alternatieve invulling is, met de huidige inzichten en standpunten, ook geen sprake. Ook de panden grenzend aan het Europaplein (zijde winkels) vragen om een visie. Een gedeelte van de panden staan leeg en mogelijk dat een functiewijziging kan leiden tot nieuwe invulling.

Tusveld

Het parkeerplein met de bebouwing is inmiddels verdwenen en heeft plaatsgemaakt voor een nieuwbouwontwikkeling. Deze ontwikkeling wordt omzoomd door monumentale panden zoals de Schildkerk en het rijtje monumentale panden aan de Rozengaarde. Op het parkeerdek van de nieuwe parkeergarage is een aantrekkeliijk groene verblijfsruimte met ruimte voor fietsparkeren gerealiseerd.

Hogewal

Het plein is opnieuw ingericht. De verblijfskwaliteit op het plein is vergroot en er komen nieuwe fietsenstallingen bij. Er is behoefte aan een nieuwe horecafunctie op het plein als impuls voor meer verblijfskwaliteit en als markering van de centrumentree vanaf de zijde Haarstraat.

8.2 Historische wal

De openbare ruimte zou een kwaliteitsimpuls kunnen krijgen door herstel en aanvulling van de bestaande bomenstructuur. Hergebruik van de bestaande hoogwaardige materialen valt aan te bevelen.

8.3 Noord-Zuidas

Gezocht wordt naar een concept die de verschillende tussen de overgangen van het station naar het centrum benadrukken. De stappen zijn: plein, laan, herkenningspunt, straat. De pleinen herbergen de drukte van overstappen en de gestructureerde wirwar van bussen, auto’s, fietsers en voetgangers. De daaropvolgende laan, al dan niet van het plein gescheiden door een herkenningselement, brengt rust en allure en verwijst met zijn richting naar het centrum. Een hierop volgend herkenningspunt kondigt de overgang naar het drukker en compactere centrum aan. Herkenningspunten in de vorm van kunstwerken, fonteinen en verkeerspunten geven daarbij niet alleen een overgang naar een steeds intiemer wordende ruimte aan maar verwijzen in vele gevallen naar een andere tijdsperiode in de groei van de stad. Herkenningspunten kunnen ook worden ondersteund door op strategische punten onder architectuur vormgegeven semi-permanente koisken te plaatsen.

Geïnspireerd door het systeem van pleinen, herkenningspunten, laan, straat past een concept waarbij in een as van noord naar zuid een opeenvolging van ruimtes in de richting van het centrum een steeds intiemer en warmer karakter krijgen. Aan de noordzijde wordt ingezet op heldere open ruimtes die functioneel zijn voor verkeersafwikkelingen en waarbij de wanden een representatieve uitstraling hebben. Dichter bij het centrum wordt ingespeeld op kleinschaligheid, gericht op vertoeven, flaneren en ontmoeten. De hier gesitueerde functies zijn gericht op korte bezoeken en de gevels van de gebouwen zijn uitnodigend en aantrekkelijk. De inrichting op de centrale as zal daarbij refereren naar de aangrenzende functies door zichtlijnen en door het in elkaar overlopen van gebruikt materiaal en groen in de openbare ruimte. Zo wordt per onderdeel van de as een opeenvolging van sferen gecreëerd. Het stationsplein vormt daarin één van de meest bijzondere ruimtes in de as. Op deze plek komen niet alleen verschillende functies samen maar komen de meest verscheiden gebruikers samen. Inrichting van dit plein vraagt om een secure behandeling die niet alleen gericht is op het gewenste gebruik maar ook voldoet aan de wensen van een grote verscheidenheid van gebruikers.

8.4 Oost-Westas

Een aantrekkelijke inrichting van de Oost-Westas staat voorop. Deze as vormt het eigenlijke winkelerf. Er wordt zoveel mogelijk aangesloten bij het historische karakter van het centrum. Er is aandacht voor mogelijkheden om de verblijfsduur te vergroten. De doorsteken van de winkelstraten naar de achtergelegen gebieden dienen in het ontwerp aangegeven te worden. De kleuren zijn gedekt.

10.1 Stationskwartier

Beschrijving plangebied
De bouw van het station aan de spoorlijn Deventer-Almelo, ten noorden van de kern van Rijssen zorgde voor een ontwikkeling van bebouwing langs de Boomkamp in noordelijke richting. In het Stationskwartier bevinden zich naast het station ook het Jumboterrein, een deel van de Watermolen, een deel van de Boomkamp en een deel van de Molenstalweg.

Het Stationskwartier functioneert als knooppunt van verschillende vormen van vervoer. Openbaar vervoer, auto, fiets en voetganger komen hier samen. Het gebied bevindt zich op het scharnierpunt tussen bedrijventerreinen, woongebieden en het centrum. Het kenmerkt zich door grotere bouwvolumes die passen bij de aard van een stationsomgeving. De gevelmaat van de panden is vrij grootschalig en breed.

Het gebied vormt een belangrijke entree naar het centrum en moet één van de visitekaartjes van het centrum vormen. Het is het vanaf de stationsomgeving echter niet zichtbaar waar zich het centrum bevindt. In de openbare ruimte ontbreekt het ook aan herkenbare elementen die bijdragen aan de oriëntatie. Beide zaken zorgen ervoor dat de entree naar het centrum onvoldoende functioneert.

Ruimtelijk streefbeeld
Er is een grote diversiteit aan functies aanwezig. Op dit moment wordt gewerkt aan een nieuwe invulling van een deel van dit gebied; in de stationsomgeving wordt een plan voorbereid dat ruimte moet bieden aan een supermarkt, kantoorruimte, wonen en parkeren. Hiermee krijgt de stationsomgeving een verdiende ruimtelijke kwaliteitsimpuls.

Het Stationskwartier wordt via de Boomkamp verbonden met het centrumgebied. Deze verbinding vormt de entree tot het centrum en is daarmee een belangrijk onderdeel van de structuurvisie. Hoewel deze noord-zuidas wordt behandeld in Noord-Zuidas is ook de directe omgeving toe aan een impuls. De huidige situatie is zowel stedenbouwkundig als architectonisch van een matige kwaliteit. De route voert langs een uitgestrekt en kaal parkeerterrein van de hier gelegen winkelconcentratie. De winkelbebouwing zelf heeft een utilitaire uitstraling.

Het ruimtelijk streefbeeld stuurt aan op de bouw van een transparante stedelijke wand ter plaatse van het Jumboterrein. Door een repeterend aantal bouwblokken haaks op de Boomkamp te situeren ontstaat een begeleiding van de langzaamverkeersroute in de richting van het station zonder dat het zicht op de achtergelegen winkelfunctie wordt weggenomen. De losse verkaveling staat in contrast met de continue begeleiding van de openbare ruimte binnen de historische kern. Hierdoor wordt de identiteit van de kern alswel van de omliggende gebieden verder benadrukt. Parkeren vormt een belangrijk aspect. De parkeervraag dient te worden opgelost op eigen terrein.

Bij herontwikkeling dient aandacht te zijn voor de toepassing van hoogwaardige en vernieuwende architectuur. Een verdergaande diversiteit is mogelijk maar een verdere verrommeling moet worden tegengegaan. Daarom is regie op de beeldkwaliteit in dit gebied van groot belang.

10.2 Waterhook

Beschrijving plangebied
De Waterhook wordt begrensd door de Boomkamp, Huttenwal en de Krans. Het gebied heeft hoofdzakelijk het karakter van een rustig woongebied. De bebouwing kenmerkt zich voornamelijk door grondgebonden woningen. Daarnaast zijn er enkele (van oudsher reeds aanwezige) andere functies zoals medische, religieuze en educatieve voorzieningen en enkele werkplaatsen.

Het gebied rondom de oude havezate Bevervoorde was oorspronkelijk niet bebouwd en kende geen stedelijke structuur van straten en pleinen. De bebouwing is later toegevoegd en wijkt qua korrelgrootte en parcelering af van de overige centrumbebouwing. De bebouwing staat in een losse setting, rond een centrale open ruimte. De Huttenwal maakt deel uit van de voormalige wallenstructuur.

Ruimtelijk streefbeeld
Het accent in dit deelgebied ligt op behoud en verdere versterking van de woonfunctie. Het wonen op steenworp afstand van het centrumgebied is een belangrijke troef. De aard en schaal van de bestaande bebouwing is uitgangspunt voor richtlijnen voor eventueel nieuwe bebouwing.

Het streefbeeld voor de Bevervoorde is behoud van het kleinschalige intensieve bebouwing rond de plek van de voormalige Havezathe. Dat houdt in vrijstaande of twee onder één kap woningen twee lagen met kap passend bij het huidige straatbeeld en Rijssens DNA. Het gewenste beeld voor de Huttenwal is een rustige woonstraat met een nader te bepalen groenstructuur die refereert naar de oude stadswal.

10.3 Noord-Zuidas

Beschrijving plangebied
De Noord-Zuidas wordt gevormd door de as Boomkamp - Schild - Elsenerstraat. Hoewel er enige overlap is met andere deelgebieden is dit een deelgebied op zich. Doordat het de noordelijke en zuidelijke entrees vormt is de Noord-Zuidas een belangrijke pijler van de structuurvisie. De nadruk hierbij ligt met name bij het versterken van de verbindingen.

De dichtheid van de bebouwing aan de Boomkamp binnen de voormalige stadswal is wat lager dan bijvoorbeeld bij de Grotestraat en de Haarstraat. Dit deel van de Boomkamp kenmerkt zich zowel functioneel als in de openbare ruimte als woonstraat, al is er ook een bakker en een kerk te vinden. Buiten de ring wordt de bouwstructuur van de Boomkamp aanmerkelijk losser. De Boomkamp is hier slechts aan één zijde bebouwd. Aan de andere zijde ligt het grote parkeerterrein voor de Jumbolocatie. Als begeleiding van de route van het centrum naar het station heeft de Boomkamp hierdoor op deze locatie onvoldoende kwaliteit.

Vanaf de Boomkamp komt men direct op het plein Schild, en daarmee in het kernwinkelgebied. De huidige situatie op en rond het Schild geeft een onsamenhangende indruk. De kerk zou de basis moeten vormen van het plein maar wordt erg aan het zicht onttrokken door grote bomen en een kiosk. Deze kiosk blokkeert de belangrijke zichtlijn vanuit de Haarstraat richting het plein en met name de kerk. Het stadhuis lijkt er niet echt bij te horen.
De inrichting van de openbare ruimte houdt geen rekening met het historische karakter. Het is rommelig en past niet bij elkaar. Dit wordt veroorzaakt door bomen en objecten die individueel zijn toegevoegd aan het plein. Hierdoor ontbreekt er structuur in het geheel.
Tenslotte zijn er meerdere gebouwen die het plein omsluiten die kwalitatief matig zijn en niet passen bij het Rijssens DNA. De voornaamste voorbeelden hiervan zijn de panden van de oude Albert Heijn en de ING.

De zuidelijke entree tot het centrum wordt gevormd door de Elsenerstraat. Oorspronkelijk had de bebouwing langs de Elsenerstraat een kleine/dorpse schaal en maat. Van het stadhuis of van een plein was nog geen sprake. Het Europaplein is als voorplein van het nieuwe gemeentehuis ontworpen maar kenmerkt zich voornamelijk als een kaal en ongezellig plein. De gevels van het gemeentehuis zijn door de maat en schaalverhoudingen sterk dominant en overheersen het plein. Hierdoor voelt men zich bekeken en het draagt er mede aan bij dat mensen niet graag op het plein komen.
De Elsenerstraat is een aanloopstraat naar het kernwinkelgebied. Het is door het Europaplein grotendeels aan één zijde bebouwd. Hierdoor mist het de nodige begeleiding, wat er mede aan bijdraagt dat het als verbinding en entree van het centrum niet voldoende uit de verf komt.

Ruimtelijk streefbeeld
Er dient een duidelijke onderscheid gemaakt worden tussen het deel van de Boomkamp en de Elsenerstraat binnen en buiten de voormalige stadswal. Tussen het Schild en de Watermolen en het Schild en het Hogepad sluit het karakter van de Boomkamp en Elsenerstraat aan op het historische karakter van het centrum. De bebouwingshoogte is maximaal twee lagen met kap. Bebouwing mag zowel aaneengesloten als vrijstaand zijn en wordt in de rooilijn geplaatst. Op de kruising met enerzijds de Huttenwal en Watermolen en anderzijds met het Hogepad is een ruimtelijk accent gewenst. Ten noorden van de Watermolen is ruimte voor bebouwing van grotere schaal in een lossere setting met een betere begeleiding van de Boomkamp.

De grote, maar zwak begeleidende ruimte rondom kerk en stadhuis dient te worden ingekaderd zodat weer duidelijke straten ontstaan en het Schild weer een herkenbaar plein wordt met begeleidende wanden. De bebouwingshoogte is maximaal drie lagen hoog, met uitzondering van kerk en stadhuis. De kleinschaligheid van de straten rondom het Schild wordt doorgezet in de bebouwing die het Schild begeleidt. Hierdoor kunnen de Schildkerk en het stadhuis als orientatiepunt blijven fungeren, door hun afwijkende schaal en functie.

10.4 De Giezen

Beschrijving plangebied
De Giezen wordt begrensd door de Watermolen, de Grotestraat en de Boomkamp. De Giezen is altijd al een open terrein geweest dat is ingesloten door de achtererven van de Grotestraat, Watermolen en Boomkamp. Dit terrein doet nu voornamelijk dienst als (besloten) parkeervoorziening voor omwonenden en winkelend publiek. De oude achteringangen van de ingesloten stadsboerderijen dienen nu als bevoorrading van de winkels aan de Grotestraat en zijn ook via De Giezen bereikbaar.

Het karakter van achtergebied overheerst tegenwoordig nog steeds. Over het algemeen was en is de ruimtelijke kwaliteit van de Giezen slecht ondanks de overwegend groene setting. Een opvallende uitzondering hiervan is Pan 11, een vrijstaande villa met een fraaie functionalistische architectuur.

De Watermolen is de rand van het centrum met een meer stedelijk karakter. Het beeld wordt bepaald door grootschalige woongebouwen aan de centrumzijde van de ring, die de vorm van de oude stadswal volgen.

Ruimtelijk streefbeeld
Tenslotte is het wenselijk dat een mooi gebouw als Pand 11 een voornamere rol zou krijgen in het gebied zodat het meer opvalt. Het pand is nu wat verstopt in een hoek en dat is zonde.

De bebouwing aan de Watermolen dient een markering te vormen van de historsche walstructuur van de binnenstad. De accentuering van de ronde vorm en het verschil aan intensiteit van de bebouwing binnen de ring vergeleken met bebouwing buiten de ring vraagt in principe om bebouwing die hoger is dan de overwegende bouwhoogte van twee lagen met kap. Daarnaast mag de bebouwing van de binnenring niet concurreren met de accentuering van de entrees van het winkelcentrum. Aan de binnenzijde van de ring volgt de bebouwing de ronding van de voormalige stadswal. Aan de buitenzijde kan de bebouwing een eigen richting volgen in aansluiting op het achterliggende gebied. Belangrijk is dat het verschil van intensiteit tussen de bebouwing binnen en buiten de ring gevoeld moet blijven en dat de bebouwing buiten de ring een meer lossere structuur laat zien. Tevens vraagt de hoek Grotestraat-Watermolen om aandacht. Als entree van het kernwinkelgebied vraagt deze locatie om een landmark.

10.5 Historische uitvalswegen

Beschrijving plangebied
De historische invalswegen van het oude centrum vormen nu de kern van het winkelgebied. De Haarstraat, Grotestraat en Elsenerstraat hebben een historisch karakter. De bebouwing langs deze straten is vrijwel aaneengesloten. De oude straatprofielen en de orientatie van de bebouwing op de straat zijn gehandhaafd. Dit uit zich in een smal straatprofiel, kleine bebouwingsmaat en een lage bebouwingshoogte. Daar waar de wegen samenkwamen ontstond plein Schild en werd de Schildkerk gebouwd. Deze kerk is nog steeds een belangrijk orientatiepunt in de stad. Karakteristiek zijn de smalle stegen, de gangen die zorgen voor informele verbindingen met achterstraten en parkeerterreinen. De invalswegen door het centrum werden met elkaar verbonden door straten evenwijdig aan de cirkelvormige omwalling.

Een groot deel van de winkelplanden is op de begane grond voorzien van grote etalages. In de meeste gevallen is de samenhang tussen de onderpui met de winkel en de bovenpui met kleinere gevelopeningen verloren gegaan. De luifels uit de jaren zeventig en tachtig van de vorige eeuw zijn grotendeels verdwenen. Samen met een soms overmatig aanwezige uiting van reclame maakt dat het een rommelig straatbeeld oplevert. De bebouwingsmaat is op sommige plekken verloren gegaan.De karakteristiek van smalle gevels en los van elkaar geplaatste panden wordt hierdoor aangetast.

Ruimtelijk streefbeeld
Het behouden en versterken van het kleinschalige en besloten karakter is uitgangspunt voor de richtlijnen die gesteld worden voor de bebouwing. De maximale bouwhoogte is twee lagen met kap, met uitzondering van enkele bijzondere plekken. De maximale gevelbreedte van circa 7 meter van de panden draagt bij aan het karakter van de straat. In Rijssen is een grote diversiteit aan kapvormen toegepast. Doordat de gevelwanden over het algemeen duidelijk zijn en de rooilijn volgen, draagt dit op een positieve manier bij aan de diversiteit van het straatbeeld.

Het ontbreekt in het centrum aan duidelijke toegangen. Bijzondere aandacht vragen de kruisingen van de Elsenerstraat en de Grotestraat met de ring. Het voormalige busstation (nu parkeerterrein) aan het begin van de Elsenerstraat en de ingang van het winkelgebied aan de kop van de Grotestraat zijn niet bijzonder duidelijk herkenbaar. Op deze plekken is het winkelgebied zichtbaar vanaf de centrumring en vraagt dit om ruimtelijke accenten. Deze accenten kunnen in de eerste plaats gevormd worden door een grotere bouwhoogte toe te staan of door het creeren van een grotere open ruimte met een bijzonder architectonisch accent of inrichting. Hierbij kan ook verwezen worden naar de oude toeganspoorten van Rijssen.

De ruimtelijke kwaliteit van de Grotestraat en Haarstraat dient te worden versterkt zodat het beeld ontstaat van een exclusieve, historische winkelstraat. Het gaat om versterking van de sfeer. Beeldkwaliteit is van belang bij verbouwingen, puiaanpassingen, reclame-uitingen, rolluiken en dergelijke. Historische panden dienen in oude stijl te worden gebracht. Daarnaast is een kwaliteitsslag te halen in de openbare ruimte op het gebied van bestrating, groen, verlichting en straatmeubilair. Alles bij elkaar is het doel het gebied meer het allure te geven van hèt kernwinkelgebied van Rijssen.

Kenmerkend voor de Rijssense stadsplattegrond zijn de gangen tussen de bebouwing. Een deel hiervan zijn vroeger gebruikt als 'kerkenpaden' waar kerkgangers gebruik van maakten. De overige gangen zijn waarschijnlijk ontwikkeld als achterom of brandgang. Deze gangen zijn kenmerkend voor de structuur van de Rijssense binnenstad en dienen bewaard te blijven. De meeste vragen om een kwaliteitsimpuls. Toe te voegen kwaliteiten zijn meer groen, meer verlichting en door de toepassing van kwalitatief hoogwaardige bestratingsmaterialen. Ze dienen hiermee aan te sluiten op de invalswegen.

10.6 De Wal

Beschrijving plangebied
Opvallend aan dit gebied is het contrast tussen het gedeelte met het winkelcentrum de Hogewal en de authentieke stadsboerderijen aan de Walstraat. De bestaande bebouwing van de Walstraat bevat nog elementen van het historische stadsbeeld. Met hoofdzakelijk oude boerderij-achtige bebouwing van één laag met een dwarskap en wolfseind. Achter de rand gevormd door Hogepad en Walstraat vindt men de dichtbebouwde kern van Rijssen De gebouwen zijn kleinschalig van aard, over het algemeen vrijstaand met een smalle tussenruimte. De diversiteit aan stijlen en kapvormen is groot.

Winkelcentrum de Hogewal is een grote aaneengesloten bouwmassa met een zeer gelede, maar gelijkvormige opbouw. Hierdoor vormt het gebouw een dissonant in het beeld van Rijssen. De buitenkant op de begane grond bestaat hoofdzakelijk uit achterkanten. De bebouwing heeft daardoor een gesloten karakter. Tevens is het winkelcentrum naar binnen gekeerd waardoor er in sterke mate sprake is van een achterkanten situatie. De buitenkant is aan een opknapbeurt toe.

De Bouwstraat kent een sterk wisselend beeld. Er zijn verschillen in intensiteit van de bebouwing, de verschijningsvorm, diverse kapvormen, kaprichtingen en bouwhoogtes maken een enigszins rommelig beeld. Op het gebied van functies is er sprake van vermenging van wonen, detailhandel en horeca.

Ruimelijk streefbeeld
De voor Rijssen karakteristieke bebouwing dient voor het stadsbeeld bewaard te blijven. Mogelijke bebouwing dient bescheiden van oppervlak te zijn en de oorspronkelijke grens van de historische binnenstad aan te geven. Dit kan door middel van een bijzondere architectuur, hoogte en/of door bijzondere positie van de bebouwing.

Belangrijk is dat het winkelcentrum de Hogewal naar buiten toe een duidelijk gezicht krijgt. Vanuit de Haarstraat en de Esstraat fungeert het pand als belangrijk orientatiepunt. De achterkantsituatie aan de Walstraat dient verbetert worden.

Het is wenselijk de storende elementen en onderbrekingen van de Bouwstraat worden weggenomen. Het behouden en versterken van het kleinschalige en besloten karakter is uitgangspunt voor richtlijnen die gesteld worden voor de bebouwing. De maximale bouwhoogte is twee lagen met kap, met uitzondering van bijzondere plekken. In de Bouwstraat wordt de onderbreking van de gevellijn ter hoogte van het parkeerterrein verzacht door een rij bomen.

10.7 De Hagen

Beschrijving plangebied
Dit deelgebied dankt de naam aan de straat De Hagen. Deze ligt op de plek waar vroeger de wal lag. Sinds deze is verdwenen heeft het een periode dienst gedaan groene zone waar ook de varkensmarkt werd gehouden. Uiteindelijk heeft het de laatste decenia de rol gekregen die het nu nog heeft; parkeren in een groene lommerijke setting met veel grote bomen. De achterzijde van de bebouwing en de kavels grenzen aan deze straat en bepalen mede de sfeer. De voorzijde is aan de westzijde op de Rozengaarde en aan de oostzijde op de Enterstraat/Oranjestraat georiënteerd, welke allen ook deel uitmaken van het gebied. Er is een duidelijke tweedeling zichtbaar. Ten noorden van de Kerkstraat is nog de lommerijke sfeer, het zuidelijk deel mist dit doordat de bomen daar vrijwel allemaal zijn verdwenen.

Binnen dit deelgebied vraagt de Enterstraat om bijzondere aandacht. Er is sprake van verval en leegstand. Daarnaast maken de uitgangpunten van de Structuurvisie Centrum Rijssen de Enterstraat minder aantrekkelijk voor winkels. De straat maakt een stedelijke indruk, maar tegelijkertijd zijn de verschillen in intensiteit van de bebouwing, de verschijningsvorm, de veelheid aan kapvormen, kaprichtingen en bouwhoogtes, zo groot, dat een enigszins rommelige sfeer is ontstaan. Dit is aanleiding voor het maken van een Gebiedsvisie Enterstraat Rijssen.

Bijzonder is ook de Oude Veemarkt. Deze plek is momenteel in gebruik als parkeerterrein. Horeca aan de zuidzijde van het plein en palen en stangen tussen de parkeervakken herinneren nog aan de oorspronkelijke functie van deze plek. Deze locatie is ook voor een groot deel omgeven door achterkanten, waardoor deze zeer bepalend zijn voor de ruimtelijke kwaliteit.

In met name de Julianastraat is het historische karakter, met het smalle straatprofiel en de kleine korrelgrootte goed bewaard gebleven. Voor de Rozengaarde is dit in een klein deel het geval. Ook de Enterstraat heeft veel karakteristieke panden, al staan daar juist ook enkele panden van mindere kwaliteit. In dit deel van het centrum zijn de meeste monumenten te vinden. Plan Tusveld is een waardevolle toevoeging aan het karakter van de Julianastraat en de Rozengaarde. Met de bouw van een woningbouwcomplex aan de noordkant van de Rozengaarde is het historische karakter gedeeltelijk verloren gegaan.

De Oranjestraat is deel van de stadswal met een meer stedelijk karakter. Het beeld wordt bepaald door grootschalige woongebouwen aan de centrumzijde van de ring, die de vorm van de oude stadswal volgen.

Ruimtelijk streefbeeld
De Hagen dient ook in de toekomst als informeel, lommerrijk achtergebied te dienen, bijna exclusief ten behoeve van de aanwonenden en omliggende bedrijven. Dat betekent dat bebouwing bescheiden blijft en het karakter heeft van nevenruimtes (garages, bergingen, toerit naar parkeergarage, etc.) voor de omliggende hoofdfuncties in de Enterstraat en Rozengaarde. Tuinen en binnenplaatsen kunnen worden afgeschermd met traditioneel gemetselde muren, waardoor het beeld van een informele binnenstedelijke ruimte wordt versterkt en begrensd. Verder dient de openbare ruimte een kwaliteitsimpuls te krijgen waarbij kritisch gekeken dient te worden naar de kwaliteit van het bestaande groen.

Voor de Enterstraat is de Gebiedsvisie Enterstraat Rijssen richtinggevend.

De Oude Veemarkt lijkt in zijn verschijningsvorm wel enigszins op de Hagen. De Oude Veemarkt heeft vanuit het historisch gebruik een veel publiek gerichte betekenis dan de Hagen. Het zou daarom goed zijn dat de bebouwing aan de Enterstraat ook in de richting van de Oude Veemarkt volwaardig front maakt zodat het karakter van een achtergebied kan worden weggewerkt. De bebouwingsstrook tussen Enterstraat en Oude Veemarkt heeft daarmee twee voorzijden. De beweging dient worden doorgezet zodat het hybride karakter van de Oude Veemarkt na verloop van tijd omslaat naar een aangename publieke sfeer. Gedeeltelijke herinrichting van de Oude Veemarkt kan daarbij noodzakelijk zijn om het wijkvreemde verkeer te weren en ruimte te bieden voor verblijf. De geschiedenis dient zichtbaar te blijven door handhaven van de bomen en de hekken waaraan het vee tijdens de marktdagen ooit werd vastgebonden.

Voor de Julianastraat en het noordelijk deel van de Rozengaarde is het behoud van het karakteristieke kleinschalige karakter uitgangspunt voor de richtlijnen van de bebouwing. De kleinschaligheid wordt bepaald door een smalle beukmaat en een bescheiden bebouwingshoogte. Een diversiteit aan kapvormen en bouwstijlen dragen bij aan een afwisselend stadsbeeld.

De bebouwing aan de Oranjestraat dient een markering te vormen van de historsche walstructuur van de binnenstad. De accentuering van de ronde vorm en het verschil aan intensiteit van de bebouwing binnen de ring vergeleken met bebouwing buiten de ring, vraagt in principe om bebouwing die hoger is dan de overwegende bouwhoogte van twee lagen met kap. Daarnaast mag de bebouwing van de binnenring niet concurreren met de accentuering van de entrees van het winkelcentrum. Aan de binnenzijde van de ring volgt de bebouwing de ronding van de voormalige stadswal. Aan de buitenzijde kan de bebouwing een eigen richting volgen in aansluiting op het achterliggende gebied. Belangrijk is dat het verschil van intensiteit tussen de bebouwing binnen en buiten de ring gevoeld moet blijven worden en dat de bebouwing buiten de ring een meer losse structuur laat zien.